Kurtuluş Savaşı ve cumhuriyet ideolojisini edebî düzlemde okumak: Dikmen Yıldızı örneği

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorÇerkeşli, Evşen
dc.date.accessioned2021-05-15T12:55:46Z
dc.date.available2021-05-15T12:55:46Z
dc.date.issued2017
dc.departmentTürk Dili ve Edebiyatıen_US
dc.description.abstractBir toplumu derinden etkileyen savaşların o toplumun edebiyatında kendine yer bulması kaçınılmazdır. Aynı durum Kurtuluş Savaşı için de geçerlidir. Osmanlı Devleti'nin 1919-1923 yılları arasında Anadolu'da farklı devletlerle olan mücadelesi, ardından kurulmaya çalışılan rejimle bu yeni yönetimin ve idari kadroların yapılanma sürecindeki kendilerini meşrulaştırma ve resmî tarih oluşturma çabaları Türk edebiyatında pek çok romana, oyuna konu olmuş, hatta bunların bir kısmı doğrudan Atatürk tarafından ısmarlama olarak yazdırılmıştır. Çünkü toplumsal kırılmaların kalıcı olması yalnızca cephede kazanılan bir savaş değildir. Hâkim ideolojiyi halkın zihninde somutlaştırıp tabana doğru nüfuz edebilmek için edebiyatın gücünden yararlanılır. Aka Gündüz, başta Dikmen Yıldızı olmak üzere pek çok eserinde resmî ideolojiye hizmet eden üslubu benimser. Genel olarak bu dönem ürünlerinde belli kadın erkek tiplerinden bahsetmek mümkündür. Erkekler korkusuz ve vatan aşkı uğruna bireysel aşkı hiçe sayan nitelikteyken kadınlar güçlerinin yettiğince onlara destek olmaya çalışan hemşirelerdir. Dikmen Yıldızı'ndaysa bu imajlar daha da kuvvetlenir. Yıldız; bizatihi savaşan, nişanlısının şehadetine dahi ağlamayan bir kadındır. Başka bir deyişle resmî ideoloji tarafından kadına atfedilen her türlü temsil unsuru, Yıldız'da vücut bulur. Bu çalışmada Osmanlı kötücülüğü ve cumhuriyet olumlaması altında söylevvârî bir üslupla yazılan Dikmen Yıldızı aracılığıyla ideoloji ve edebiyat ilişkisi sosyolojik eleştiri yardımıyla incelenecektiren_US
dc.description.abstractBir toplumu derinden etkileyen savaşların o toplumun edebiyatında kendine yer bulması kaçınılmazdır. Aynı durum Kurtuluş Savaşı için de geçerlidir. Osmanlı Devleti’nin 1919-1923 yılları arasında Anadolu’da farklı devletlerle olan mücadelesi, ardından kurulmaya çalışılan rejimle bu yeni yönetimin ve idari kadroların yapılanma sürecindeki kendilerini meşrulaştırma ve resmî tarih oluşturma çabaları Türk edebiyatında pek çok romana, oyuna konu olmuş, hatta bunların bir kısmı doğrudan Atatürk tarafından ısmarlama olarak yazdırılmıştır. Çünkü toplumsal kırılmaların kalıcı olması yalnızca cephede kazanılan bir savaş değildir. Hâkim ideolojiyi halkın zihninde somutlaştırıp tabana doğru nüfuz edebilmek için edebiyatın gücünden yararlanılır. Aka Gündüz, başta Dikmen Yıldızı olmak üzere pek çok eserinde resmî ideolojiye hizmet eden üslubu benimser. Genel olarak bu dönem ürünlerinde belli kadın erkek tiplerinden bahsetmek mümkündür. Erkekler korkusuz ve vatan aşkı uğruna bireysel aşkı hiçe sayan nitelikteyken kadınlar güçlerinin yettiğince onlara destek olmaya çalışan hemşirelerdir. Dikmen Yıldızı’ndaysa bu imajlar daha da kuvvetlenir. Yıldız; bizatihi savaşan, nişanlısının şehadetine dahi ağlamayan bir kadındır. Başka bir deyişle resmî ideoloji tarafından kadına atfedilen her türlü temsil unsuru, Yıldız’da vücut bulur. Bu çalışmada Osmanlı kötücülüğü ve cumhuriyet olumlaması altında söylevvârî bir üslupla yazılan Dikmen Yıldızı aracılığıyla ideoloji ve edebiyat ilişkisi sosyolojik eleştiri yardımıyla incelenecektiren_US
dc.identifier.citationÇerkeşli, Evşen. (2017). Kurtuluş Savaşı ve cumhuriyet ideolojisini edebî düzlemde okumak: Dikmen Yıldızı örneği. Erdem, (71-72), 25-37.
dc.identifier.doi10.32704/erdem.536802
dc.identifier.endpage37en_US
dc.identifier.issn1010-867X
dc.identifier.issn2667-8713
dc.identifier.issue71-72en_US
dc.identifier.startpage25en_US
dc.identifier.trdizinid267960
dc.identifier.urihttps://app.trdizin.gov.tr/makale/TWpZM09UWXdNQT09
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12939/1329
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.32704/erdem.536802
dc.identifier.volume0en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.institutionauthorÇerkeşli, Evşen
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofErdem
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectCumhuriyet İdeolojisien_US
dc.subjectKurtuluş Savaşıen_US
dc.subjectRomanen_US
dc.subjectTipen_US
dc.subjectSosyolojik Eleştirien_US
dc.subjectRepublican Ideologyen_US
dc.subjectWar of Independenceen_US
dc.subjectNovelen_US
dc.subjectStereotypeen_US
dc.subjectSociological Critiqueen_US
dc.titleKurtuluş Savaşı ve cumhuriyet ideolojisini edebî düzlemde okumak: Dikmen Yıldızı örneği
dc.title.alternativeThe War of Independence and the republican ideology in literary level: Dikmen Yıldızı example
dc.typeArticle

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
Kitaplik.indb.pdf
Boyut:
151.01 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text
İndir

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu
Uygulama ve Araştırma Merkezleri Koleksiyonu